بسمه تعالی
دانشگاه تهران
دانشکده ادبیات و علوم انسانی
عنوان: اوضاع ادبی چهارمحال در دوره ی قاجار
همراه با شرح احوال و معرفی آثار شعرا و نویسندگان بزرگ این دوره
نگارش: حمید رضایی
استاد راهنما: آقای دکتر مظفر بختیار
استاد مشاور: آقای دکتر قیصر امین پور
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشددر رشته زبان و ادبیات فارسی
مرداد ماه 1382
چکیده:
رساله حاضر با عنوان « اوضاع ادبی چهارمحال در دوره ی قاجار همراه با شرح احوال و معرفی آثار شعرا و نویسندگان بزرگ این دوره» در دو بخش تنظیم گردیده است. بخش اول شامل پنج فصل است، در فصل اول با عنوان «شناخت سرزمین چهارمحال»، موقعیت جغرافیایی و طبیعی منطقه و جغرافیای تاریخی آن معرفی شده است. در فصل دوم اوضاع سیاسی، اجتماعی اصفهان و چهارمحال مورد بررسی قرار گرفته است. علت بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی اصفهان بیشتر از آن جهت است که این شهر به عنوان بزرگترین مرکز سیاسی و علمی منطقه بیشترین تأثیر را در اوضاع چهارمحال داشته است.
در فصل سوم با عنوان «اوضاع ادبی ایران در دوره ی قاجار» مهمترین رخدادها و تحولات ادبی کشور بیان شده است. و در فصل چهارم که در دو قسمت ترتیب یافته، نخست در باره ی اوضاع علمی، فرهنگی چهارمحال مطلبی ذکر شده است سپس اوضاع ادبی چهارمحال و علل رواج شعر و ادب در این منطقه و مراکز ادبی آن در دوره ی قاجار مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.
در فصل پنجم با عنوان «انواع ادبی» در یک قسمت به بررسی شعر شعرای چهارمحال از نظر قالب و مضمون آنها پرداخته ایم. در پایان این قسمت مطالبی نیز در باره ی اشعار تعزیه بیان کرده ایم. در قسمت دوم این فصل آثار نثر نویسندگان این دوره را معرفی نموده و مورد بررسی قرار داده ایم و از هر کتاب قسمتی را به عنوان نمونه ذکر کرده ایم.
در بخش دوم رساله شرح حال هشت تن از شعرا و نویسندگان چهارمحال به نامهای قطره سامانی، میرزا ملال دزکی، میرزا حبیب دستان بنی، فرخی بروجنی، عمان سامانی، بیضاء جونقانی، دهقان سامانی و آصف قهفرخی آمده است. در ضمن آن به معرفی آثار و بررسی سبک و شیوه ی شاعری و نویسندگی آنها نیز پرداخته ایم.
در پایان قسمتی با عنوان پیوست آمده است که در بر گیرنده ی نمونه هایی از نسخه های خطی آثار شعرا و نویسندگان، نمونه هایی از خط کاتبان محلی، نمونه هایی از نسخه های ادبی موجود در منطقه و نمونه هایی از نسخه های مجالس تعزیه چهار محال می باشد.